Sprawozdanie z życia i działalności Senioratu Cieszyńsko-Hawierzowskiego za rok 2020

Wstęp

Rok 2020 był szczególnym rokiem w związku z pandemią, która głęboko wpłynęła na nasze życie i funkcjonowanie, także w zakresie pracy Kościoła i poszczególnych zborów. Jako ilustrację i swego rodzaju podsumowanie tej sytuacji pozwolę sobie zacytować dwa fragmenty ze sprawozdań zborowych.

Pierwszy pochodzi ze sprawozdania z życia i pracy zboru w Olbrachcicach. Na wstępie przytoczony jest werset z Mt 7,24: „A tak každý, kdo slyší tato má slova a plní je, bude podoben rozvážnému muži, který postavil svůj dům na skale“. Ks. Libor Šikula pisze: „To, jak pevným se ukáže základ, na kterém jsme stavěli, prokázala bouře, jejíž rozsah jsme si teprve postupem roku uvědomovali. Neměla obdoby, co paměť několika generací sahá. Mnohé aktivity zastavila, další omezila a způsobila mnohé škody.“

Dzięki Bożej łasce zbory mogły jednak tę sytuację potraktować nie tylko jako zagrożenie dla swojego funkcjonowania, ale właśnie jako szansę, by dobrze wykorzystać ten szczególny czas. Pisze o tym w sprawozdaniu np. ks. Lukáš Sztefek z Cierlicka: „Na tento specifický rok jsme se od počátku nechtěli dívat jen z pohledu možného ohrožení sborové činnosti, ale každá krize je rovněž obrovskou příležitostí k růstu. Ukáže na potřebu si znovu definovat své poslání. Pomůže ukázat, které věci a aktivity tento směr skutečně naplňují a které nikoliv. Je zde také obrovská příležitost pro hledání nových způsobů práce, které mohou v budoucnu přinést velké ovoce. Z tohoto pohledu byl pro nás tento rok velkým požehnáním.“ Myślę, że jest to doświadczenie nas wszystkich, poszczególnych zborów i całego Kościoła.

Co zmieniła pandemia

Kryzys pandemiczny zmusił nas do przejścia do przestrzeni on-line. Zbory zainwestowały w ludzi i sprzęt, i nauczyły się emitować nie tylko nabożeństwa, ale także inne spotkania, koncerty, godziny biblijne czy modlitewne, wykorzystując w tym celu różne środki i platformy. W zależności od potrzeb oraz możliwości danego zboru (nie tylko nadawców, ale i odbiorców) były to transmisje on-line, ale także zamyślenia wideo i audio umieszczane w internecie, łańcuchy i dyżury modlitewne (reealnie i duchowo, z wykorzystaniem zapisów w przestrzeni wirtualnej), programy dla dzieci i rodzin, bardziej intensywne wykorzystanie blogów parafialnych czy platform umożliwiających spotkanie w przestrzeni wirtualnej. W okresach, kiedy nie można było się spotykać na żywo, było to szczególnie ważne. Równolegle z transmisją centralnych nabożeństw ogólnokościelnych przygotowywanych przez poszczególne senioraty mieliśmy nawet możliwość przeżywania sakramentu Wieczerzy Świętej w domach, w kręgu najbliższych. Spowodowało to konieczność przemyślenia całej sytuacji na płaszczyźnie całego Kościoła, a różne zdania, jakie mieliśmy na ten temat, są dowodem, że sprawa nie została zlekceważona. Podobnie gdy już mogliśmy, choćby w ograniczonym zakresie, zgromadzać się w kościołach, musieliśmy dostosować sposób dystrybucji Ciała i Krwi Pańskiej do warunków epidemicznych i wymogów higieny. Otwartą pozostaje kwestia ujednolicenia formy i szczegółów dystrybucji. Okresy przymusowego dystansu uświadomiły nam też, jak ważny jest kontakt bezpośredni i że stworzeni jesteśmy jako istoty społeczne.

Zagadnienia programowe

Seniorat jest ciałem, które ma za zadanie łączyć we wspólnej służbie i wspierać w działaniach na poszczególnych odcinkach. Niektóre stosowane do tej pory formy pracy, takie jak konferencje czy uroczystości lub spotkania senioralne musiały więc zostać zawieszone albo odbyć się w ograniczonym zakresie. Mogliśmy za to wspierać się wzajemnie w zakresie transmisji internetowych lub poprzez udostępnienie dużych kościołów sąsiednim zborom na ich zgromadzenia. W pierwszym etapie pandemii bodaj we wszystkich zborach szyliśmy i dystrybuowali maseczki. Mogły odbywać się nabożeństwa domowe z wykorzystaniem specjalnie do tego celu przygotowywanych na każdą niedzielę i święto materiałów, a także internetowe posiedzenia i narady różnych gremiów: od zborowych, poprzez senioralne po ogólnokościelne. Okres pandemii wykorzystały też zbory na przeprowadzenie remontów: w Czeskim Cieszynie miał miejsce generalny remont kościoła, w Cierlicku remont fasady kościoła i rekonstrukcja kancelarii, na Szumbarku rekonstrukcja i wyposażenie nowego lokum (wspólnota misyjna zapoczątkowana przed laty w ramach senioratu, obecnie w ramach służby zboru w Olbrachcicach), wymiana okien w kościele w Błędowicach (kontynuowana w roku bieżącym). Ponadto wypunktować można kilka przykładów „senioralnego” działania:

• ogólnokościelne nabożeństwa świąteczne przygotowywane przez poszczególne senioraty – „nasza” transmisja: Wielki Piątek 10. 4. z Cierlicka, ze spowiedzią i Wieczerzą Świętą dystrybuowaną w rodzinnym gronie przed ekranem,

• konferencja pastoralna na temat „Pytanie o Boga”, gość: ks. prof. Manfred Uglorz, 14. 9., Czeski Cieszyn,

• senioralny Dzień Ewangelicki 20. 9. w Hawierzowie Błędowicach połączony z przesuniętym w czasie posiedzeniem prezbiterstwa senioralnego,

• ogólnokościelna transmisja nabożeństwa na Święto Szczepana 26. 12. z kościoła w Czeskim Cieszynie Na Niwach.

Zagadnienia personalne

Po 22 latach służby w zborze błędowickim ks. dr. Vladislava Volnego jr. nastąpiła zmiana na pozycji prowadzącego pastora. Ks. Volný odszedł do Ostrawy, najpierw jako administrator, następnie wybrany w zborze pastorem, zaś służbę w Hawierzowie Błędowicach przejęła od września ks. Renata Firlová, na razie jako administrator zboru.

W tym samym zborze ze względów zdrowotnych zrezygnował we wrześniu z pełnienia funkcji kurator śp. Rudolf Volný, którego pod koniec roku Pan Bóg odwołał do wieczności. Jego obowiązki przejął nowy kurator Luboš Rajdus.

Z pracy zrezygnowała kapelanka szpitalna Pavlína Prokopová, jej obowiązki w szpitalu w Hawierzowie, Sanatorium Kochová oraz DPS Helios przejął ks. Ondřej Prokop, który oprócz 50 % etatu duszpasterza szpitalnego pełnił w 40 % etatu służbę pastora senioralnego oraz w 10 % etatu służył duszpastersko w Stonawie.

W zborze w Czeskim Cieszynie diak. Zdenka Pastuszkowa pełniła pełnoetatową służbę do lipca 2020. Po przejściu na emeryturę służy nadal w zborze na DPP.

Poza tym w roku sprawozdawczym zbory i ich pracownicy funkcjonowali bez zmian personalnych w stosunku do roku poprzedniego.

Zagadnienia finansowe

Tabela finansów stanowi oddzielny dodatek niniejszego sprawozdania.

Za senioralne części etatów naszych pracowników odprowadziliśmy do kościelnego Funduszu Wynagrodzeń kwotę 149 510,- Kč, która została rozdzielona na poszczególne zbory (po 29 902,- Kč).

W roku ubiegłym zbory i senioraty otrzymały od Rady Kościelnej propozycję dotyczącą środków finansowych zgromadzonych na subkontach księgowych, złożonych ze zmniejszających się co roku o 5 % subwencji Ministerstwa Kultury na płace pracowników oraz należności odprowadzanych przez zbory i senioraty na ich wynagrodzenia. Zgodnie z ustalonymi zasadami inwestowania i pomnażania środków finansowych rada senioralna po dłuższej dyskusji zdecydowała się przekazać do inwestowania kwotę 250 000,- Kč. Za rok 2020 uzyskaliśmy w ten sposób 18 049,24 Kč.

Statystyka zborów senioratu

Zmiany jakie są przed nami

Latem bieżącego roku zwrócił się do mnie zbór w Trzyńcu z propozycją stanowiska 2. pastora. Po wstępnych spotkaniach z prezbiterstwem oraz nabożeństwach zgłosiłem swoją kandydaturę na rozpisany wakat i w chwili obecnej czekam na termin wyborów. Zgłoszony jest tylko 1 kandydat. Pod koniec września odprawię w zborze trzynieckim kolejne dwa nabożeństwa, w planie są szersze spotkania ze zborownikami. Decyzja o zgłoszeniu kandydatury w niniejszych wyborach nie była dla mnie łatwa, bowiem ze zborem w Hawierzowie Suchej oraz innymi zborami Senioratu Cieszyńsko-Hawierzowskiego łączą mnie szczególne więzi. Chcę być jednak otwarty na nowe możliwości, a przede wszystkim zadania, jakie ma Bóg względem mojej skromnej osoby. Na podstawie modlitw i nasłuchiwania Bożej woli miałem przekonanie, że powinienem na ofertę trzynieckiego zboru odpowiedzieć, choć uczyniłem tak wbrew własnym emocjom. Proszę o Wasze modlitwy w tej kwestii i dziękuję za te już zanoszone. Zarazem niech mi wolno będzie podziękować parafiom senioratu, wszystkim zborownikom na czele z prezbiterstwami oraz pastorami za wyjątkową, zawsze pełną otwartości współpracę, za relacje jakie nas łączą, atmosferę zarówno w zborach, jak i senioracie, a także za niezmiernie miłe i z pewnością przeze mnie niezasłużone słowa uznania oraz wsparcia, jakie w rozmowach oraz mailach otrzymałem od pastorów naszych zborów i od niektórych zborowników. Wielkie dzięki za wszystko, Bóg Wam zapłać!

Przepisy naszego Kościoła jasno wypowiadają się na temat tego typu sytuacji nastającej w senioracie: „Uvolní-li se funkce seniora, příp. seniorátního kurátora v průběhu jejich funkčního období, zvolí seniorátní rada zastupujícího seniora, příp. zastupujícího seniorátního kurátora, který plní úkoly seniora, příp. seniorátního kurátora do konce funkčního období.“ (Řad správy církve SCEAV v ČR, § 14, bod 5) Taka też procedura będzie musiała nastąpić w naszym senioracie, do czego życzę członkom rady senioralnej Bożej mądrości i jednomyślności.

Na poprzednim prezbiterstwie senioralnym przed rokiem zasygnalizowaliśmy kwestię możliwych zmian w liczbie senioratów oraz nowego rozłożenia zborów w poszczególnych senioratach, a także w ogóle dyskusji nad sensem istnienia tego ciała oraz propozycjami nowych form współpracy. Jak na razie punkty te zostały nieco przesunięte w czasie, prawdopodobnie do końca bieżących kadencji seniorów (2023). Do tego czasu mają zostać podjęte konsultacje społeczne w ramach naszych senioratów oraz zborów, tak by na czas zmiany zostały przygotowane i mogły zostać wprowadzone do zapisów prawnych oraz w życie decyzjami Synodu.

W Hawierzowie, dnia 9. 9. 2021 r.

(-) Janusz Kożusznik, senior

(-) Roman Szypka, kurator senioralny