Po śląsku wszyscy u nas umieli,

może tymu, aby sie rozumieli.

Gorszy już było, jak sie pisać miało,

na to sie u nas szkoły budowało.

 

We dwóch dziedzinach trzy szkoły były,

co sie w nauczaniu tak podzieliły,

jako se matki dziecek wyzwoliły.

Kaj Postrzednio Sucha z Dólnóm graniczyła,

była szkoła, co w ni po czesku uczyli.

A na postrzodek każdej dziedziny

posyłały dziecka polski rodziny.

 

Niż w Dólni Suchej szkołe postawili,

to do Postrzedni wszyscy chodzili.

Twardzik był kierownikym naszy szkoły – polski,

Śniegóń, co z nim sztudyrowoł, zaś we szkole czeski.

Po naszymu abo po nimiecku sie domówili,

nie widzieli w sobie jakisich rywali.

 

Moigo tate Twardzik uczył pisać,

rachować, śpiwać, aji cosi czytać.

„Kiedy ranne wstają zorze…” rano zaczynali,

„Boże wspieraj, Boże ochroń…” na kóniec śpiewali.

„Jeszcze Polska nie zginęła…” też ojciec zaśpiwoł,

choć sie przedtym do żodnych nut nigdy nie podziwoł.

 

Króm przedmiotów wyuczanych, jako w każdej szkole,

kierownik ich jeszcze uczył, jak obrobiać pole.

Uczył ich jak postępować, gdy sie rojóm pszczoły,

bo mioł ule na zogrodzie, zaroz wedle szkoły.

Dowiedzieli sie kiej jaki zrzazować pręci,

nauczyli sie plyść kosze, aji mietły kręcić.

Jakim rewkym a jak szczypić, musioł każdy znać,

doł im wszystko, co móg w tyn czas dobry rechtór dać.

 

Ani Śniegóń, ani Twardzik długo nie pożyli.

Chowali ich blisko szkoły, kaj przedtym uczyli.

Ksiądz z kropidłym i kadzidłym Śniegónia pożegnoł,

nad Twardzikym przy żegnaniu każdy głowe zegnół,

jak ksiądz nad nim krzyż ostatni rękóm naznaczowoł

i piyrszygo kierownika u nas w Suchej chowoł.

 

W międzyczasie w Dólni Suchej szkołe zbudowali.

Kierownictwo nad obiyma Rymorzowi dali.

Czeskóm szkołe mioł Rewenda, co tam był rechtorym,

oba byli chłopi wielcy wzrostym i honorym.

Sztajfne kragle i manżety obadwa nosili,

aji cwiker se na nosy oba nasadzili.

Ty wysoki twarde kragle głowy im dźwigały,

aby im ty cwikry z nosów na ziym niepadały.

 

Światowo wojna skóńczyła a plebiscyt zaczón,

plebiscyciorze chodzili z krziwakami wieczór.

Czesi młócili Poloków, Polocy zaś Czechów,

po śląsku wszyscy mówili, naroboli grzechów.

 

Dziecka szkolne tym przikładym nainfikowali,

na dziedzinie, po nauce ci mali sie prali.

 

Po drugi wojnie ty polski szkoły rozebrali,

bo hawiyrze aż pod nimi wyngli rabowali.

I hawiyrski kolónije polikwidowali,

w nowym mieście Hawiyrzowie kwartyry im dali.

 

To co było na kopieczku, dzisio je w dolinie.

Obniżyła sie i liczba Poloków w dziedzinie.

Naszy syncy se przy wojsku dziołchy namówili

a sztudynci sie we szkołach aji pożynili.

Naszi dziołchy nie czakały, bo krew młodóm miały,

że na ocet nie zostały, synkóm dokazały.

 

Jak my sto dwacet pięć roków szkoły wspominali,

to my od ostatni klasy klucze oddowali.

Henryk Lasek

wiosna 1982

 

jak

jak