170-lecie szkolnictwa w Suchej Średniej

W roku 1852 powstała w Suchej Średniej polska szkoła ewangelicka, która następnie przekształcona została w Publiczną Szkołę Ludową nr 2. Obok pierwszego budynku szkolnego powstał cmentarz, wybudowano kaplicę, rozbudowaną następnie na kościół. W roku 1949 powstała samodzielna parafia, wydzielona z macierzystej w Błędowicach. W roku 1908 na parceli parafialnej w Suchej Dolnej zbudowano tzw. nowy budynek szkolny. Niestety, obydwa, wraz z starym, w którym równolegle także odbywały się zajęcia szkolne, dziś już nie istnieją. Stały się ofiarą szkód górniczych oraz zmian z tym związanych. Pozostał kościół, który wraz z całym okolicznym terenem opadł o ponad 17 metrów oraz dawna ochronka, polskie przedszkole, którego budowę inicjowała m.in. autorka „Kuchni śląskiej”, radna naszej parafii w tym czasie, pani Emilia Kołder. Z ośrodka szkolno-religijnego w Suchej Średniej pochodziły m.in. takie postaci jak ks. Józef Nierostek, przed II wojną światową prezes Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej na skalę ogólnopolską czy ks. Władysław Pawlas, prezes okręgu śląskiego. Obydwaj zginęli w obozach koncentracyjnych.

W dniu 4 września 2022 r. będzie miała miejsce główna część obchodów 170-lecia szkolnictwa polskiego w Suchej Średniej, na które zapraszamy wszystkich absolwentów naszych placówek szkolnych (ostatnia znajdowała się na wybudowanym po wojnie osiedlu przy ul. Kapitana Jasioka). W ramach projektu „170-lecie szkolnictwa polskiego w Suchej Średniej” zaplanowano cykl imprez, które czasowo przekraczają obchody jednodniowe; począwszy od „Spaceru śladami dawnej Suchej” w lipcu, po wydanie gry planszowej stanowiącej zarazem mapę Suchej z naniesionymi na nią najciekawszymi punktami godnymi odwiedzenia i umieszczeniem w terenie QR kodów z informacją o danym miejscu oraz zadaniami do spełnienia w ramach gry. Częścią obchodów jubileuszu będzie także wydanie publikacji (Kronika prywatnej szkoły ewangelickiej oraz Publicznej Szkoły Ludowej w Suchej Średniej).

W pierwszą niedzielę rozpoczynającego się nowego roku szkolnego, dnia 4 września o godz. 8:45 odbędzie się w kościele ewangelickim w Hawierzowie Suchej Średniej (ul. Stará), obok którego stał pierwszy budynek szkolny, rozebrany z powodu szkód górniczych w roku 1976, nabożeństwo ekumeniczne z występami uczniów Polskiej Szkoły Podstawowej w Suchej Górnej oraz chóru Gimnazjum Komeńskiego w Hawierzowie. W ramach uroczystości, którą jak zakładamy poprowadzą duchowni Kościołów rzymskokatolickiego oraz ewangelicko-augsburskiego, będzie miał miejsce także miniwywiad z historykiem (w formie przystępnej dla dzieci i młodzieży), błogosławieństwo dla uczniów, studentów i pedagogów rozpoczynających nowy rok szkolny i akademicki oraz zasadzenie Drzewa Edukacji w miejscu, gdzie stał pierwszy budynek szkolny (ogród za kościołem, gdzie znajdują się już Dąb Reformacji 1517-2017 oraz Lipa Republiki Czeskiej 1918-2018).

Popołudniowa część obchodów od godz. 14:30 będzie miała miejsce przy budynku dawnego przedszkola polskiego, wybudowanego staraniem miejscowej ewangelickiej społeczności w roku 1929 (ul. Budovatelů 772/3). Nastąpi złożenie kwiatów pod tablicą pamiątkową prof. Jerzego Sarganka, pochodzącego z Suchej Średniej pedagoga i hymnologa, rektora szkoły ewangelickiej w Cieszynie oraz autora Kancjonału Lipskiego, którego 320. rocznica urodzin również przypada na rok bieżący. Następnie w ogrodzie za budynkiem (mieszczącym dziś siedzibę MK PZKO oraz parafii ewangelickiej) rozpocznie się zjazd dawnych absolwentów polskich szkół średniosuskich, wpisany w tradycyjne Dożynki Suskie, z występami chórów i zespołów muzycznych.

Patronat honorowy nad imprezą objęli jak dotąd: Konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie pani Izabella Wołłejko-Chwastowicz oraz biskup Śląskiego Kościoła Ewangelickiego A. W. Tomáš Tyrlík. Obchody wpisują się w Rok Wychowania i Edukacji w Śląskim Kościele Ewangelickim Augsburskiego Wyznania w Republice Czeskiej.

Bliższe informacje podamy w późniejszym terminie, w razie potrzeby prosimy o kontakt.

Letošní rok, který je v naši církvi Rokem edukace a vzdělávání, je i v našem farním sboru bohatý na jubilea spojené se vzděláváním. Letos si totiž připomínáme 170. výročí založení polské evangelické školy (1852), která se později přeměnila na veřejnou lidovou školu v Prostřední Suché a 320. výročí narození prof. Jiřího Sarganka, sušského rodáka, pedagoga a hymnologa, rektora evangelické školy v Těšíně a autora Lipského kancionálu.

Hlavní oslavy se budou konat dne 4. září 2022, i když v jejich rámci je naplánována řada aktivit přesahujících časově jednodenní akci; počínaje červencovou „Procházkou po stopách dávné Prostřední Suché“ a konče vydáním stolní hry – mapy Suché s vyznačenými nejpozoruhodnějšími místy, která stojí za návštěvu, včetně QR kódů v reálně existujících bodech, obsahujících informace a úkoly, které v rámci hry bude zapotřebí splnit. V rámci oslav jubilea bude rovněž vydána publikace (Kronika soukromé evangelické školy a veřejné lidové školy v Prostřední Suché). Čestnou záštitu nad akcí již převzali: Generální konzulka Polské republiky v Ostravě Izabella Wołłejko-Chwastowicz a biskup Slezské církve evangelické a. v. Tomáš Tyrlík.

První neděli na začátku nového školního roku, dne 4. září v 8:45 h, se v evangelickém kostele v Havířově-Prostřední Suché, Stará ul. (vedle něhož stála první školní budova, rozebrána kvůli důlním škodám v roce 1976), uskuteční ekumenická bohoslužba s vystoupením Pěveckého sboru Gymnázia Komenského a žáků polské základní školy v Horní Suché. Součástí slavnosti bude také minirozhovor s historikem (formou přístupnou dětem a mládeži), požehnání žákům, studentům a učitelům na zahájení nového školního a akademického roku a zasazení Stromu vzdělávání na místě, kde se nacházela první školní budova (zahrada u kostela, kde již rostou dva jiné významné stromy: Dub reformace 1517-2017 a Lípa České republiky 1918-2018).

Odpolední část oslav od 15:00 h se bude konat u budovy bývalé mateřské školy, (ulice Budovatelů 772/3), kde dnes sídlí náš farní sbor a Místní skupina Polského kulturně-osvětového svazu. U pamětní desky prof. Jiřího Sarganka, která se nachází na čelní zdí sborového domu, budou položeny květiny. Poté se v přilehlé zahradě budou konat tradiční Sušské dožínky s vystoupeními pěveckých sborů a hudebních skupin.

Již nyní srdečně zveme a prosíme o Vaše modlitby pro přípravy všech akcí souvisejících s výročími.